Jak prawidłowo napisać testament lub jak go kwestionować?.

Jak napisać testament? Co zgodnie z prawem powinien mieć testament spisany własnoręcznie? Czy testament można spisać na komputerze? Czy małżonkowie mogą sporządzić wspólny testament?

W jakie formie najlepiej napisać testament?

Polskie przepisy dają nam kilka możliwości. Pamiętajmy jednak, że jeśli wybierzemy jedną z prawem dopuszczalnych form to powinniśmy jej się trzymać. Bowiem jakiekolwiek odstępstwo co do zasady będzie powodować nieważności testamentu albo stanowić argument do jego poważenia przez kogoś kto jest z jego treści niezadowolony.

Trzy podstawowe formy to:

  • własnoręczny

Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.

Jednakże brak daty nie pociąga za sobą nieważności testamentu własnoręcznego, jeżeli nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów.

  • notarialny

Testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego.

  • allograficzny

Spadkodawca może sporządzić testament także w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.

Oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu.

Jaki testament spisać gdy istnieje obawa szybkiej śmierci spadkobiercy?

Jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków.

Treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że:

  1. jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie.
  2. W wypadku gdy treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, można ją w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Jeżeli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków.

Testament szczególny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu. Bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas, w ciągu którego spadkodawca nie ma możności sporządzenia testamentu zwykłego.

Najczęstsze błędy w pisaniu testamentów

W Polsce odmiennie niż choćby w amerykańskich realiach przepisy są dużo bardziej restrykcyjne. Należy pamiętać, że w rodzimych warunkach nie ma możliwości zapisać komuś coś z zastrzeżeniem, że spełni on jakiś warunek lub nie można zastrzegać terminu na przekazanie spadku! Ponadto małżonkowie nie mogą spisywać razem testamentu w jednym dokumencie. Polskie przepisy mówią bowiem, że testament może zawierać ostatnią wolę tylko jednej osoby!

Kiedy testament jest nieważny?

Testament będzie nieważny wtedy gdy został sporządzony:

  1. w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli;
  2. pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści;
  3. pod wpływem groźby.

Na nieważność testamentu z powyższych przyczyn nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat dziesięciu od otwarcia spadku.

Testamentowi można więc zarzucić po pierwsze że nie został spisany przez daną osobę, po drugie że został podrobiony, wreszcie po trzecie że spadkodawca nie był poczytalny lub sporządził go pod wpływem groźby lub przymusu. Kiedy się to robi? W pierwszy etapie postępowania spadkowego czyli na etapie wydawania postanowienia w przedmiocie stwierdzenia praw do spadku.

Jak odwołać testament?

Odwołanie testamentu może nastąpić w ten sposób, że:

  • spadkodawca sporządzi nowy testament,
  • bądź też w ten sposób, że w zamiarze odwołania testament zniszczy lub pozbawi go cech, od których zależy jego ważność,
  • bądź wreszcie w ten sposób, że dokona w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.
  • ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności. Zatem należy pamiętać że testament można odwołać w każdym czasie i każdej formie.